Περί Μουσικοθεραπείας
Στην αρχαία Ελλάδα, η λέξη θεραπεία σήμαινε υποστήριξη, φροντίδα, αυτός που επιμελείται τον άνθρωπο. Ο σκοπός της μουσικοθεραπείας είναι ακριβώς αυτός.
Μουσικοθεραπεία είναι ο τρόπος που ένας θεραπευτής, μέσω της μουσικής, δημιουργεί μια σχέση με τον άνθρωπο, προκειμένου να εκφράσει τα συναισθήματά του και να προχωρήσει σε ψυχοσωματικές αλλαγές, στο δρόμο της αυτοπραγμάτωσης. Δεν είναι απαραίτητη η λεκτική επικοινωνία, αν αυτό δεν είναι επιθυμητό, ούτε η λεκτική ανάλυση των προβλημάτων ή της ασθένειας του ατόμου που πάσχει σε μια συνεδρία μουσικοθεραπείας.
Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται με μια εσωτερική ευαισθησία στον τόνο και το ρυθμό. «Η μελωδία βρίσκεται μέσα στον άνθρωπο και ο μουσικός δημιουργεί στην ψυχή του ακροατή. Η άρρηκτα συνδεδεμένη σχέση μεταξύ ανθρωπίνων συγκινησιακών ανταποκρίσεων και σώματος, αποδεικνύει το γεγονός ότι η μουσική ήταν άμεσα συσχετισμένη με την ιατρική από τότε που έχουμε στοιχεία για τον κόσμο μας» (αναφορά στον Steiner, Ψαλτοπούλου 2004 σελ. 53)
Στον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η μουσική χρησιμοποιήθηκε στα νοσοκομεία σε τομείς, όπως, π.χ. εργοθεραπεία και ψυχιατρική, για τις ιδιότητές της να ρυθμίσει το μυϊκό τόνο, την κυκλοφορία του αίματος, την αρτηριακή πίεση, την ψυχική διάθεσή, τις εσωτερικές εντάσεις, την αυτοέκφραση και την κοινωνικοποίηση.
Επίσης, χρησιμοποιήθηκε στην αναισθησία, λόγω της ιδιότητάς της να χαλαρώνει τον άνθρωπο, γεγονός το οποίο ερμηνεύεται ψυχαναλυτικά ως ιδιότητα της μουσικής να οδηγεί τον άνθρωπο σε παλινδρομική κατάσταση, όπου νοιώθει ασφάλεια, γιατί θυμίζει την εμβρυακή κατάσταση (Altshuler 1944, 1956 Blackwell & Neal 1946, Simon 1951, 194).
Μπορεί να εφαρμοστεί στους εξής χώρους:
Στην εκπαίδευση, στην ψυχοθεραπεία, στην ιατρική, σε θεραπείες με δημιουργικές τέχνες και στην εποπτεία (Bruscia 1989). Αποτελεί συμπληρωματική θεραπεία και όχι εναλλακτική ή παραϊατρική.
Συμβουλευτική μέσω μουσικής
Πως πραγματοποιείται η συνεδρία
Η μουσικοθεραπεία έχει μια ευρύτερη εστίαση που συμπεριλαμβάνει τον ασθενή σε πολλά περισσότερα επίπεδα από τη διάγνωση της κατάστασής του ή τις αντιδράσεις του στην ιατρική διαδικασία. Ο θεραπευτής βλέπει τον άνθρωπο ως ΟΛΟΝ. Πάνω στις αρχές της Μουσικοθεραπείας στηρίζεται και η Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας μέσω της Μουσικής.
Μέσα από την προσωπική μουσική του, μπορεί κανείς να μοιραστεί βαθύτερα συναισθήματα και ανάγκες που πολλές φορές λεκτικά δε βγαίνουν, είτε γιατί δε θέλει να τις μοιραστεί, είτε γιατί δεν μπορεί. Έτσι βοηθά τον εαυτό του να απελευθερώσει σκέψεις και ενέργειες που έχουν εγκλωβιστεί.
Το άτομο εκδηλώνει τον μουσικό τρόπο που προτιμά να επικοινωνήσει με το θεραπευτή. Θα μπορούσε να παίξει πιάνο ή κιθάρα ή να χτυπήσει κάποιο κρουστό, να τραγουδήσει ή να μη συμμετέχει ενεργητικά στη μουσική. Δε χρειάζεται να έχει την παραμικρή γνώση μουσικής. Η μουσική αυτή σχέση, βασίζεται στο μουσικοθεραπευτικό-κλινικό αυτόσχεδιασμό. Ο θεραπευτής/σύμβουλος δημιουργεί το πλαίσιο, προκειμένου το άτομο να αισθανθεί ασφάλεια, να εκφράσει τα συναισθήματα που πλημμυρίζουν την κάθε στιγμή, παίζοντας «τη μουσική που κρύβει ο καθένας μέσα του». Καθώς εξελίσσεται η διαδικασία των συνεδριών, το άτομο έρχεται σε επαφή με τον εσωτερικό εαυτό του και επεξεργάζεται, με την στήριξη του μουσικοθεραπευτή/συμβούλου, τα θέματα που τον απασχολούν, μαθαίνοντας να συμβιώνει μαζί τους, χωρίς να του προκαλούν έντονο πόνο και θλίψη και πορεύεται βρίσκοντας τα δικά του-μοναδικά-όπλα, προκειμένου να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής του.